Формативтік бағалау – оқу тиімділігін жоғарылату тәсілі ретінде

              Бағалау үдерісін зерделеу өзектілігі бақылау үдерісінде туындайтын мәселелермен анықталады. Оқушылардың қызметін бағалау үдерісін зерделеу көрсеткендей, педагог басшылыққа алатын нақты, ғылыми негізделген қағидалардың жоқтығын көрсетті. Көпшілігінде педагогтар өз жұмысында оқушыларды бағалауда тек интуициясымен жұмыс жасайды. Соның нәтижесінде бағалау үдерісі еркін сипатта болады.

Бүгіндері оқу үдерісін жекелендіру, оқу мотивациясын және оқушының оқу дербестігін арттыру туралы көп айтылады.  Заманауи қоғам талаптарына сәйкес келетін механизм оқушының жеке қабілеттерін және жастық ерекшіліктерін ескере отырып оқу үшін бағалауды формативтік бағалау деп атауға болады.

Формативтік бағалау – тиісті деңгейге қол жеткізуге даму, анықтауға бағытталған өзінің оқу үдерісінде оқытылатындардың кезеңін анықтау үшін оқушылар мен мұғалімдермен пайдаланылатын деректерді іздестіру болып саналады.  

       Формативтік бағалау техникасының ерекшелігі - бұл күнделікті практикада күн сайын пайдаланылатын бағалау, ол мұғалім мен оқушының білім берудің ерте кезеңінде, сабақ сайын, білім сапасына ықпал ете алады деген сөз. Одан басқа формативтік бағалау оқушы үшін де, мұғалім үшін де ыңғайлы. Мұғалімдер формативтік бағалаудың маңызын оқушылардың дамуын әдебиетті оқыған соң және өз оқушыларымен күн сайын ынтымақтасуын өзінің оқытуына енгізе алады.

        Формативтік бағалау әдістемесін қолдану мұғалім жұмысын бағалау жүйесінің маңызды санаттарының бірі болып табылады. Формативтік бағалау әдістемелерін пайдалану менің оқушыларыма өздік, топпен жұмыс жасау дағдаларына үйретті, оларда оқуға деген ынта артты, бір біріне көмектесу, ұжымдық ұғымдарға баулыды.

Формативтік бағалаудың әдістемелері:

Алдын ала сұхбат:

Тапсырма алғаннан соң басталады. Оқытушы сұрақтар қойып, оларға жауаптарды бағалайды:

Өткен тапсырманы қорыту кезеңінде ақпарат алу үшін оқытушы келесі сұрақтарды қояды:

Сендер не үйрендіңдер?

Сендер үшін осының маңызы неде?

Бұл қағида практикада жұмыс істей ме?

Стратегия «Білемін/Білгім келеді/Білдім».

Ауызша байланыстан басқа «Білемін/Білгім келеді/Білдім». Сынап ойлау стратегиясы қолданады.

Бұл жағдайда оқытушы оқытушы тыңдаушыларға жазбаша емес, тек ауызша ғана жауап бере алады.

            Бүгіндері бағалау жүйесі мұғалім, оқушы, ата-ана арасында үнемі қарым қатынасты қарастырып қамтамасыз етуі тиіс. Бұл байланыссыз оқу үдерісіне жүйелі көзқарас болуы мүмкін емес, ол дегеніміз оның тұтастығына қол жеткізе алмаймыз.       

            Егер әрбір мұғалім оқушыларында екі мен үшке оқитын баланы ғана емес, дамып келе жатқан тұлғаны көре алуға ұмтылмаса, онда бұл ұмтылысты балаларда дұрыс бағалай алмайды, ал өзгерістер

күттіріп қоймайды.

«Жетістіктер сүйікті ісін атқарғанға ғана келеді»

М.Форбс.