Әдебиет сабағында патриоттық сезімді тәрбиелеу

Сабақтағы мұғалімнің алғашқы міндеттерінің бірі-одан да қиын уақытта өмір сүруге және бәсекеге қабілетті болуға тиіс тұлғаны жан-жақты дамытуға тәрбиелеу. Сонымен бірге әдебиет пәні өз кейіпкерлерінің көмегімен әрдайым оқушыларға дұрыс жолды көрсетуге және адамдарды моральмен тәрбиелеуге, сол "жоғары" сезімдерді оятуға көмектеседі.

       Өсіп келе жатқан ұрпаққа патриоттық тәрбие беру әрқашан мемлекеттегі маңызды мәселелердің бірі болып саналады. Қазіргі уақытта бұл мәселенің өзектілігі ерекше маңызды. Өйткені, есейіп жатқан ұрпақ еліміздің болашағын айқындайды, болашақ ұрпақтын құндылықтары мен көзқарастары, Отанға деген көзқарасы және азаматтық ұстанымына еліміздің дамуы байланысты.

      Тіл мен әдебиет мектеп бағдарламасындағы маңызды пәндер болып табылады, оқушыларға ана тіліне деген сүйіспеншілікті тәрбиелейді, жалпыадамзаттық құндылықтарды түсінуге көмектеседі. Соғыс туралы шығармалар патриоттық сезімді тәрбиелеуде оқушылар үшін маңызды ақпарат болып табылады. Мұғалімнің көркем мәтіндерін қолдана отырып, олар бүгінгі моральдық мәселелерді шешуге жауап табады.  Соғыс туралы шығармалар өткенді білуге мүмкіндік береді, оқушылардың өз еліне деген мақтаныш сезімін оятады. Өзін түсінуге және адам өмірінің құндылығын түсінуге көмектеседі. Екінші дүниежүзілік соғыс адамзат тарихында жойқын із қалдырғанын бәрі біледі. Ұлы Отан соғысының тақырыбы әдебиетте көрініс тапты. Соғыстың алғашқы күндерінен бастап жазушылар соғысушы адамдармен бірге қарулы шайқастарға қатысты.

      Соғыс-бұл қорқынышты сөз ... Ұлы Отан соғысы болғалы бері көп жылдар өтті. Әр отбасы соғыс зардабын сезді. Күйеулері, ұлдары, ағалары, аналары, әпкелері - барлығы майданға аттанып, жаумен шайқасты. Соғыс-бұл бір ғана сөз, бірақ қанша қорқыныш, көз жас, жоғалту, қанша ащы және ауырсыну!

Оқушылар мектеп бағдарламасына енгізілген шығармалар арқасында көптеген мәліметтерді біледі. Мен Светлана Алексиевичтің "Соғыс әйел үшін емес" жұмысына назар аударғым келеді. Неліктен бұл жұмыс оқуға тұрарлық? Бұл жұмыс майданда соғысқан әйелдердің тарихын жинады.

Бұл өмірден алынған әңгімелер болды. Әйелдер ештеңеге қарамастан, ер адамдармен майданға аттанды. Соғыс алаңында әйелдерге әлдеқайда қиын болды. Физикалық тұрғыдан айырылудан басқа, эмоционалды тұрғыдан әлдеқайда қиын болды. Жазушы Б.Васильев бірнеше рет: "Мен үшін әйел – бұл өмірдің үйлесімді көрінісі. Соғыс әрқашан дисармония болып табылады. Соғыстағы әйел-бұл құбылыстардың ең керемет, үйлеспейтін үйлесімі, ал біздің әйелдер майданға аттанып, ер адамдармен бірге майданда соғысқан..."

Осыған қарамастан, әйелдер соғысып, майданда қалды. Жастарын, өмірлеріе аямай, олар Отан үшін соғысқан. Автор өзінің "Соғыс әйел үшін емес" кітабында дәл осылай көрсетті, оны бүгінгі күнге дейін мектеп бағдарламасына енгізуге ұсынылып жатыр. Қазіргі уақытта патриоттық сезімді тәрбиелеу үшін, біздің ойымызша, "Соғыс әйел үшін емес" жұмысы қызықты, ең бастысы балаларға адамзат тарихындағы осы қорқынышты сәтті бастан өткерген ардагерлер, адамдар алдында сол құндылықтар мен ризашылық сезімдерін тәрбиелейді.

Умурзакова Дамели Танатқызы