Ата-аналарға баланы зорлық-зомбылықтан қалай сақтау керектігі туралы

1. Балаңызға   егер оның соңынан  ұзақ уақыт бойы белгісіз адам еріп жүретінін байқаса, адамдар көп жиналатын жерде тоқтап, оның өтуін күткен дұрыс екенін түсіндіріңіз.
2. Егер сіз  балаңызды  дүкенге жіберсеңіз, балаңызға үлкен купюрадағы ақша бермеуге тырысыңыз. Бұл қылмыскерлердің назарын аударуы мүмкін.
3. Балаларға қымбат ұялы телефондар сатып алмаңыз. Балаңызға телефонды мойынға іліп қоймауға,  керісінше,  қалтасында ұстаған дұрыс екенін түсіндіруге тырысыңыз.
4. Балаңызға үлгі болыңыз. Балаңызды тыңдап, онымен сөйлесіңіз, оны ашықтығы үшін жігерлендіріңіз және оған зорлық-зомбылықтан гөрі сендіру арқылы дәлел келтіріңіз.
5. Балаңызға оны сол қалпында жақсы көретініңізді түсіндіріңіз. Оған сіздің сүйіспеншілігіңізге және сіздің тұрақты қолдауыңызға сенімділік беріңіз!
6. Балаңызға кез-келген ересек адамнан қауіп төніп тұрғанын сезсе, оған" Жоқ " деп айтуға құқығы бар екенін үйретіңіз
7. Балаңызға егер біреу оны ұстап алуға тырысса " Бұл менің анам емес!"(немесе " Бұл менің әкем емес!") деп қатты айқайлауға үйретіңіз. Бұл басқалардың назарын аударады және қылмыскерді қорқытады.
8. Балаңызға  қайда баратынын,  қашан қайтатынын және күтпеген жерден жоспарлар өзгерсе  телефон соғып хабарлауға  үйретіңіз.
9. Баланы мектептен өзіңіз алып кетуге тырысыңыз. Егер балаңызды алып кетуге  басқа біреу келсе, бұл туралы алдын-ала сынып жетекшісіне ескертіңіз.
10. Балаңызды  жалғыз жүргеннен ғөрі достарымен  бірге серуендеу әлдеқайда қауіпсіз екеніне сендіріңіз, әсіресе  кешкі мерзімде.  Қылмыскерді әрқашан жалғыз жүретін бала қызықтырады.
11. Ол үй телефондары мен көмек телефондарының нөмірлерін жатқа білуі керек.
12. Балаңызды жылына кемінде бір рет суретке түсіріңіз, ал балаңыздың сізде бар  сыртқы келбеті  мен ерекше  сипаттамасы ол жоғалған немесе ұрланған жағдайда сізге көмектеседі.
13. Бала  өзімен не жағдайлар  болғанын  ашық  айта алатын ата-ана болыңыз. Бала сіз оны әрқашан жақсы көретіндігіңізге сенімді болуы керек және егер ол жоғалып кетсе немесе ұрланса, іздеуді ешқашан тоқтатпайтыныңызды білуі керек.

Егер бала сізге зорлық-зомбылық туралы айтса, өзіңізді қалай ұстауыңыз  керек.

1. Баланың сізге айтқанын байыпты қабылдаңыз.

2. Оның айтқан шындығына  сабырлы түрде жауап беріңіз және бұл сізді таң қалдыратынын немесе сізді ренжітетінін көрсетпеңіз. Бала сізді азапты уайымнан қорғау үшін болған жағдай туралы айтуды тоқтатуы мүмкін.

3. Баланы тыныштандырыңыз және қолдаңыз: "Сенің  маған айтқаның  дұрыс болды", "Сен  бұған кінәлі емессің".

4. Бала қолданатын сөздерді қолданыңыз, оған ұятсыз сөз тіркестерін қолданғаны үшін ескерту жасамаңыз, өйткені балаңыз   үшін бұл оқиғаны сипаттаудың жалғыз жолы болуы мүмкін.

5. Балаңызға оның айтқанына сенетіндігіңізді тағы бір рет қайталаңыз.

6. Оған әрі қарай не істейтіндігіңізді түсіндіріңіз. Балаңызға қолдау көрсетуге уәде беріңіз.

7. Сұрақтарға шыдамдылықпен жауап беріңіз және мазасыздықты сейілтіңіз.

8. Болған оқиға туралы Құқық қорғау органдарына хабарлау керек.

Педагог-психолог Штефан